Financiële opvoeding
Als je in deze dagen de publieke omroep aanzet, is de kans groot dat er óf Ron Fresen óf een klagende PVV-stemmer in beeld komt. Ik val midden in een item over een boze vrouw, overduidelijk niet Ron Fresen, dus dit moet een Wilders-stemmer zijn. Nu heb ik de zin ‘Ik voel me niet gehoord’ de laatste tijd iets te vaak gehoord, maar toch blijf ik hangen. De vrouw en haar gezin zitten in de schuldsanering, en dat vind ik schrijnend. Zeker voor haar drie kids, de hond, de kat en de parkieten.
„Ze zijn in de financiële problemen gekomen door een hoge schuld bij de Belastingdienst”, zegt de voice-over. Het is nogal links en elitair om als journalist kritische vragen te stellen aan gewone rechtse mensen, dus ik kom er verder niet achter hoe dat zit. Wel leer ik dat het gezin moet rondkomen van 80 euro per week. Daar kun je nauwelijks boodschappen van doen, laat staan van op vakantie. Ik heb medelijden met de drie koters. Niet alleen omdat vakanties zo heerlijk zijn als kind, maar vooral omdat ze het later niet beter zullen hebben. Ze hebben nooit geleerd om met geld om te gaan.
Dat merk je als de moeder, in het bijzijn van haar kinderen, over de schulden praat. Ze voelt zich niet rot dat ze zo’n zootje van haar financiën heeft gemaakt dat ze haar kinderen niet meer kan bieden. Nee, ze is slachtoffer van liegende politici en natuurlijk de (islamitische) buitenlander. Les aan de kinderen: de rest van de wereld is verantwoordelijk voor jouw geldzaken, niet jijzelf.
Met wat mededogen kan ik haar trouwens wel als slachtoffer zien. Een op de vijf Nederlanders is niet of nauwelijks in staat zijn eigen geldzaken te regelen. Ze vinden de post en mails van de Belastingdienst en de bank zo ingewikkeld dat je er bijna ‘voor gestudeerd’ moet hebben. Wellicht behoort de boze vrouw tot deze groep. Als ik echt elitair was, schreef ik ‘domme vrouw’. Maar als we alles zo ingewikkeld maken dat 20 procent afhaakt, dan zijn we als samenleving ook niet slim bezig.
Mensen met probleemschulden zijn slecht nieuws voor iedereen: ze kosten 11 miljard aan onder meer hulpverlening, ziekteverzuim en huisuitzettingen. Econoom Erica Verdegaal pleit daarom voor een schuldenpardon. Een gezin met grote schulden kost de samenleving een ton, terwijl de doorsneeprobleemschuld 40.000 tot 50.000 euro bedraagt. Kwijtschelden levert dus geld op.
Ik vind het een slecht plan, vooral voor de kinderen. Die leren opnieuw: de rest van de wereld is verantwoordelijk voor jouw geldzaken, niet jijzelf. Ik zou jongeren, die vanwege geldgebrek opgroeien in een sfeer van stress en ruzies, graag iets anders leren. Namelijk dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven en de cirkel kunnen doorbreken. Maar andersom helpt het als wij allemaal beseffen dat er bij schulden niet altijd sprake is van onwil, maar ook van onkunde.
Wat meer mededogen dus. Ook graag voor Ron Fresen trouwens. Want wat werkt die man hard.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Tjerk Veenstra is mijn held →
Goedkoop heeft altijd zijn prijs →
Ah wat schattig, een mini-enquête →