AD Economie

Published on maart 8th, 2018 | by Irene van den Berg

0

Psychologeld – Menukaart

Moeite met kiezen? Maak een keuze én laat het rusten. Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.

Er bestaan twee soorten mensen. Zij die in een restaurant het menu scannen, een keuze maken en de kaart vervolgens wegleggen. En zij die zorgvuldig alle gerechten van de menukaart aflopen, twijfelen, met de ober overleggen of voorgerecht X ook zónder kaas kan en toetje Y mét slagroom kan, van gedachte veranderen, nog een keer alles op de kaart doornemen en dan pas een keuze maken. Hoewel mensen uit de eerste groep minder bewust kiezen, zijn ze vaak gelukkiger met de uitkomst.
Dat heeft te maken met wat in het Engels choice closure wordt genoemd. De eerste groep heeft het keuzeproces afgesloten, terwijl de tweede groep er vaak nog middenin zit als ze door de ober of ongeduldige tafelgenoten tot een besluit worden gedwongen. Dat geeft een onzeker gevoel. Was de geitenkaaspizza toch geen betere keuze geweest?

Fysieke handeling
Marketingwetenschappers ontdekten dat het helpt om zelf een punt achter het keuzeproces te zetten. Als je dat lastig vindt, kan een fysieke handeling helpen: zoals het wegleggen van de menukaart of het sluiten van internet.
Klinkt flauw, maar het blijkt echt te werken. Amerikaanse marketeers deden een experiment waarbij de proefpersonen vanaf een menukaart moesten kiezen uit 24 soorten thee. De helft van de groep moest de kaart sluiten nadat ze hun keuze hadden gemaakt. Zij bleken opvallend gelukkiger te zijn met de theesmaak die ze hadden uitgekozen.
Het experiment is al een paar jaar oud, maar het leek me goed om erop te wijzen in verkiezingstijd. Met name voor de zwevende kiezers. Het is dus geen goed idee om nog in het stemhokje te gaan staan twijfelen. Kies gewoon nu een moment waarop je je definitieve keuze maakt. Zeg aanstaande zondagmiddag. Vul dan een stemwijzer in of lees de programma’s van je favoriete partijen. Maak vervolgens een keuze en sluit je computer af. En laat het lekker rusten tot 21 maart. De kans dat je de komende vier jaar achter je keuze staat, is dan groter dan dat je nu nog weken loopt te zweven.

Invloed
En serie-twijfelaars: wees je bewust van je beperkte invloed. Die geitenkaaspizza is ineens niet meer zo’n goede keuze als de kok hem laat aanbranden of er walnoten op doet, terwijl je daar allergisch voor bent. Om over de beperkte invloed die je als kiezer hebt nog maar te zwijgen. Daar zit trouwens ook een voordeel aan. Het ontslaat je van de grote verantwoordelijkheid om de ultieme keuze te maken.

‘Ben je een twijfelaar? Kies én zet dan een punt achter het keuzeproces’


About the Author

is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.



Comments are closed.

Back to Top ↑