Jouw stem kost 50 miljoen
Mag ik van jou van de pijnlijke talkshowmomenten: Jan Roos afgedroogd door Eva Jinek en Rutte belaagd door boze Groningers? Helaas, die laatste heb ik niet. Mag ik dan van jou van de belangrijke issues die nooit een verkiezingsthema werden: het milieu, onze privacy en de automatisering van onze banen? Bedankt, en dan wil ik in de serie opruiende nonsens nog Kuzu die zegt dat artsen allochtonen eerder laten doodgaan.
Het campagnespel is over; we mogen naar het stemhokje. Vandaag hoef ik niet te luisteren naar oeverloze discussies over de Nederlandse identiteit, maar mag ik eindelijk zeggen wat ík ervan vind. Aan iedereen die nog twijfelt of hij gaat, kan ik uitleggen wat stemmen oplevert. Maar ik bekijk het liever van de andere kant: wat kosten die verkiezingen ons eigenlijk?
Het lijkt op het eerste gezicht mee te vallen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft zo’n 1,7 miljoen gereserveerd. Maar dat geld gaat op aan Postbus 51-spotjes en de Kiesraad die ambtenaren en burgers informeert over de verkiezingen. De stemhokjes, stemformulieren, rode potloodjes en de vergoeding van de medewerkers worden opgehoest door de gemeentes. Dat kost ze zeker zo’n 10 miljoen. En met ‘ze’ bedoel ik ‘ons’, want de rekening komt uiteindelijk bij de burger.
De campagnes worden gelukkig gefinancierd door de partijen zelf, of toch niet? De gevestigde partijen geven tussen 1 en 2,5 miljoen uit. Dat geld komt uit de partijkas, gevuld met giften, sponsorgeld en ledencontributies. Toch houden politieke partijen niet helemaal hun eigen broek op. Iedere belastingbetaler dokt mee aan een overheidssubsidie voor politieke partijen. In 2016 was er ongeveer 16,5 miljoen euro beschikbaar. Gemeentes regelen daarnaast bijvoorbeeld borden om posters te plakken of ze organiseren een verkiezingsuitslagavond in het gemeentehuis.
Het televisieprogramma De Rekenkamer berekende een paar jaar geleden dat verkiezingen in totaal 50 miljoen kosten – zij telden bijvoorbeeld ook de verhuizing van fracties na de verkiezingen mee. En dat allemaal voor jouw stem.
Ik probeer de niet-stemmers altijd te overtuigen met het argument dat iedere stem een stem voor de democratie is. Maar nu een niet-democratische partij de grootste dreigt te worden, twijfel ik of dat nog standhoudt. Overtuigender is wellicht: je hebt er zelf voor betaald. ‘Zie je stembiljet als een entreekaartje dat je al hebt afgerekend. Zonde om er geen gebruik van te maken.’
En nog belangrijker: stem op een partij waarvan je verwacht dat die de komende vier jaar vol gaat maken. Dan hoeven we die 50 miljoen volgend jaar niet opnieuw uit te geven. Mag ik van jou van de zinloze geldverslinders: tussentijdse verkiezingen en een Volksliedpolitie die controleert of op scholen het Wilhelmus wordt gezongen? Kwartet!
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Tjerk Veenstra is mijn held →
Goedkoop heeft altijd zijn prijs →
Ah wat schattig, een mini-enquête →